ẩm Thực Nhật Bản được Unesco Công Nhận – Washoku

[Ẩm Thực Nhật Bản được Unesco Công Nhận – Washoku]

Ẩm thực Nhật Bản, hay còn gọi là Washoku, đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào năm 2013. Danh hiệu này là minh chứng cho giá trị văn hóa to lớn của ẩm thực Nhật Bản, không chỉ là cách thưởng thức món ăn ngon, mà còn là một nét văn hóa độc đáo, phản ánh lịch sử, truyền thống và triết lý của người Nhật.

Lịch sử và nguồn gốc của Washoku

Washoku đã được hình thành và phát triển trong suốt chiều dài lịch sử của Nhật Bản, chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như khí hậu, địa hình, văn hóa và tôn giáo.

• Thực phẩm chính: Gạo, cá, rau củ, tảo biển và đậu phụ là những loại thực phẩm chính trong Washoku. Những loại thực phẩm này được trồng trọt và đánh bắt trong môi trường tự nhiên của Nhật Bản, mang lại sự tươi ngon và giàu dinh dưỡng.
• Văn hóa “Shokuiku”: “Shokuiku” là một khái niệm quan trọng trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản, đề cao việc giáo dục về ẩm thực, hướng đến việc tạo ra sự cân bằng và hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
• Ảnh hưởng của Phật giáo và Thần đạo: Phật giáo và Thần đạo đã ảnh hưởng đến cách thức chế biến và tiêu thụ thực phẩm của người Nhật. Nguyên tắc “Shojin Ryori” trong Phật giáo cấm sử dụng thịt động vật, và Thần đạo tôn trọng sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, tạo nên nét độc đáo trong Washoku.
• Sự phát triển của ẩm thực vùng miền: Nhật Bản có nhiều vùng miền với văn hóa ẩm thực đặc trưng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho Washoku. Ví dụ, Edomae-zushi ở Tokyo, Kansai-ryori ở vùng Kansai, hay Kyushu-ryori ở vùng Kyushu.

Các nguyên tắc cơ bản của Washoku

Washoku được xây dựng dựa trên những nguyên tắc cơ bản nhằm tạo nên sự cân bằng, hài hòa và sự tôn trọng thiên nhiên.

• Sự kết hợp hài hòa: Món ăn Washoku thường được chế biến với sự kết hợp hài hòa giữa các hương vị, màu sắc, kết cấu và nhiệt độ, tạo nên sự cân bằng cho vị giác.
• Sự tươi ngon và theo mùa: Washoku sử dụng nguyên liệu tươi ngon theo mùa, nhằm đảm bảo hương vị và dinh dưỡng tốt nhất.
• Sử dụng tối ưu nguyên liệu: Nguyên tắc tiết kiệm và sử dụng tối ưu nguyên liệu là một phần quan trọng trong Washoku.
• Sự tôn trọng thiên nhiên: Washoku thể hiện sự tôn trọng thiên nhiên qua việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên và phương pháp chế biến truyền thống.

Các món ăn Washoku tiêu biểu

Washoku được biết đến với nhiều món ăn ngon và đặc trưng, thể hiện sự đa dạng và tinh tế của ẩm thực Nhật Bản.

• Sushi: Sushi là món ăn nổi tiếng nhất của Nhật Bản, được làm từ cơm trộn giấm cuộn với cá sống hoặc hải sản, rau củ và các loại gia vị khác.
• Ramen: Ramen là món mì sợi truyền thống Nhật Bản, được nấu với nước dùng đậm đà và các loại topping như thịt, trứng, rong biển, hành lá,…
• Tempura: Tempura là món ăn được làm từ các loại hải sản, rau củ tẩm bột chiên giòn, thường được ăn kèm với nước chấm và muối.
• Sashimi: Sashimi là món ăn được làm từ cá sống thái lát mỏng, được ăn kèm với nước chấm soy sauce, wasabi, gừng ngâm,…
• Udon: Udon là món mì dày truyền thống Nhật Bản, được chế biến với nhiều loại nước dùng và topping khác nhau.
• Soba: Soba là món mì được làm từ bột kiều mạch, thường được ăn kèm với nước dùng dashi và các loại topping như trứng, hành lá, tempura,…

Sự ảnh hưởng của Washoku đến văn hóa Nhật Bản

Washoku không chỉ là ẩm thực, mà còn là một phần quan trọng trong văn hóa Nhật Bản.

• Văn hóa “Osechi Ryori”: Osechi Ryori là món ăn truyền thống được chuẩn bị cho dịp Tết Nhật Bản, gồm nhiều món ăn mang ý nghĩa tượng trưng cho may mắn và thịnh vượng.
• Văn hóa “Cha no Yu”: Cha no Yu là văn hóa trà đạo truyền thống Nhật Bản, kết hợp nghệ thuật pha trà, thưởng trà và nghệ thuật sắp đặt, thể hiện sự tinh tế và thanh tao.
• Sự gắn kết gia đình và cộng đồng: Bữa ăn Washoku thường là dịp để gia đình và bạn bè quây quần, chia sẻ những câu chuyện và tăng cường tình cảm.
• Sự tôn trọng và lễ nghi: Văn hóa Washoku chú trọng đến sự tôn trọng và lễ nghi trong việc thưởng thức món ăn, thể hiện sự tôn trọng đối với người chế biến và những người xung quanh.

Kết luận

Washoku là một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, phản ánh sự tinh tế, đa dạng và giá trị văn hóa to lớn của ẩm thực Nhật Bản. Không chỉ là cách thưởng thức món ăn ngon, Washoku còn là một nét văn hóa độc đáo, góp phần tạo nên bản sắc của người Nhật. Bằng cách tiếp cận và khám phá Washoku, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về văn hóa, lịch sử và tinh thần của người Nhật.

Từ khóa

• Washoku
• Ẩm thực Nhật Bản
• Di sản văn hóa phi vật thể
• UNESCO
• Văn hóa Nhật Bản
• Shokuiku
• Osechi Ryori
• Cha no Yu